Sinterklaas kapoentje

Van de vele sinterklaasliedjes die in de decembertijd weer ten gehore gebracht worden is ‘Sinterklaas Kapoentje’ een klassieker te noemen. Het lied spoort de goedheiligman aan om iets in de schoen van de zanger te doen. Maar heb je je zich wel eens afgevraagd wat een ‘kapoen’ eigenlijk is? Je zult verrast zijn. Een kapoen is namelijk een gecastreerde haan.

De reden om hanen te castreren of te ‘lubben’ zoals dat genoemd werd, was dat het vlees malser werd. De namen Lubbers en van der Lubbe herinneren nog aan dat oude ambacht. In ons land worden hanen al lang niet meer gecastreerd, maar dat geldt niet voor andere dieren.

Hengsten bijvoorbeeld worden door castratie handelbaarder, wat natuurlijk handig is als je erop wilt rijden, en mannelijke biggen worden ‘gesneden’ vanwege de berengeur die het vlees anders zou krijgen. De reden om een reu te castreren heeft vaak te maken met dominantie of met de onhebbelijkheid om bij iedere boom zijn poot op te tillen, waarbij ook tafelpoten niet ontzien worden. En omdat loslopende katers oorzaak zijn van veel ongewenste nestjes laten we ze op jonge leeftijd ‘helpen’. Bijzonder dat ‘helpen’. Wie er door deze ingreep ook geholpen wordt, de kater zeker niet!

Maar wat heeft een kapoen nu eigenlijk met Sinterklaas te maken?
Sommigen zijn van mening dat het verwijst naar de 19^e-eeuwse stripfiguur Klaas Kapoen. Anderen zien een verwijzing naar de celibataire levenswijze van bisschoppen. Ik vind het allemaal een beetje ver gezocht. Volgens mij is de werkelijke reden veel eenvoudiger: kapoentje rijmt gewoon perfect op ‘schoentje’.

Cris van der Meiden